دیداری مجدد با تاریکی

به ادامه مطلب مراجعه شود.

     

هرکس، نیمه‌ی تاریکی دارد و نکات شخصیتی پنهان هر فرد را می‌توان در آن یافت. برای عده‌ای، جو زده و برای عده‌ای، بسیار مفهومی است.

    واکاوی نیمه‌ی تاریک انسان، از دیرباز مورد توجه روان‌کاوان بوده و از سوی من نیز، مورد تامل واقع شده است. در حین بررسی نیمه‌ی تاریک خود و اطرافیانم، به این نکته پی بردم که عمدتا موضوعاتی مشترک در بین من و اطرافیانم(دوستان) وجود دارد و آن، دم زدن از تیره‌بختی و ناگواری و حسرت و امثالهم است. هرچه بررسی‌های من بیشتر شد، این موضوع مرا بیشتر شگفت‌زده می‌کرد.

    پس از مطالعه‌ی چندین یادداشت و مطالبی چند از برخی کتب معتبر، دریافتم که روح غالب هم‌نوعانم به‌خصوص هم نسلان، به نوعی با صحبت از تیرگی و تلخی زندگی، ارضا می‌شود و نکته‌ی جالب توجه نیز این‌جاست که هیچ‌گاه به آن بخش نهایی نمی‌رسد و هربار، بیش از پیش، شیرینی خود را به روح انسان عرضه می‌دارد(با گریستن تفاوت دارد). این عمل، در بزرگ‌سالان و سالمندان، با حسرت همراه است و برق چشمان سالمندان حین یادکرد از دوران شهریاری خود در شهر مشاهیر، دیدنی‌ست. نمونه‌ی بارز این امر، به‌طور ملموسی در شعرهای مرحوم شهریار وجود دارد؛ آن‌جا که می‌خواند: پیرم و گاهی دلم یاد جوانی می‌کند. این شعر، سراسر از عمیق‌ترین بخش‌های نیمه‌ی تاریک شهریار آمده است و شهریار در آن، ضمن ابراز حسرت از رسیدن به خواسته‌اش، می‌گوید: هر ساله در فکر بهارانم ولی/ چون بهاران می‌رسد با ما(یا من) خزانی می‌کند. این بیت، مستقیما همان ارضای ناقص روحی را بیان می‌کند که در ابتدا به آن اشاره کردم. شهریار هرساله، تلخی‌ها و نگون‌بختی‌هایش را می‌سرود به امید رهایی؛ اما آن هنگام که می‌پنداشت به نقطه‌ی رهایی رسیده است، متوجه سقوطی عمیق‌تر می‌شد. او، از آن جمله افرادی بود که در نیمه‌ی تاریک خود محبوس بودند و امکان رهایی از آن، برایشان میسر نبود. البته تفاوت او این بود که او پایه‌های اعتقادی قوی داشت و همین، مانع سقوط اخلاقی وی می‌شد.

   باید در نظر داشت که گاها، مراجعه به نیمه‌ی تاریک خود، باعث افزایش اعتماد به نفس و میزان خودشناسی می‌شود؛ اما نویسنده به هیچ عنوان به افراد سست، تحقیق و تفحص نیمه‌ی تاریک‌شان را توصیه نمی‌کند. باصطلاح، کار هر بز نیست خرمن کوفتن. نیازمند ستون‌های اندیشه‌ای با ثبات است که در هر کسی نیست و غالب افراد، پس از تفحص در نیمه‌ی تاریک، به سندروم خود روشن‌فکر بینی مبتلا می‌شوند و به نوعی، ارزش این عمل را به پایین می‌کشند.

این راه به ذات خود ندارد عیبی/ هر عیب که هست، از پریشانی ماست

1399/11/14 _- Tue, February 3, 2021